Parool is geen doorgeefluik voor Schiphol. (Het is erger.)

Sidney Vollmer
10 min readJun 22, 2023

--

Vorige week publiceerde ik namens MinderHinder een ingezonden brief aan de redactie van Parool over hun eenzijdige berichtgeving omtrent de krimp van Schiphol: de grootste vervuiler van Nederland als het gaat om CO2, stikstof, ultrafijnstof en ZZS (Zeer Zorgwekkende Stoffen = kankerverwekkende stoffen).

20x zoveel ruimte werd er de afgelopen maand door Parool gegeven aan tegenstanders van krimp — tot aan de Canadese regering aan toe — dan aan vóórstanders van krimp. Zienswijzen van milieuorganisaties, advocaten, bewoners die snakken naar schone lucht, rust en rechtsbescherming bleven achterwege.

plaatje (van Reuters, want Parool schreef niet over de bezetting door Extinction Rebellion van de landingsbaan voor privévliegtuigen)

Waarom is dit zo erg?

Een besluit over krimp van Schiphol zou in transparantie, naar de wet, op basis van steun van een goed geïnformeerd publiek door de volksvertegenwoordiging gemaakt moeten worden.

Maar Parool is op zijn zachtst gezegd niet behulpzaam in het adequaat informeren van Amsterdammers over dit cruciale onderwerp.

Hoe kan de gewone Amsterdammer, die dagelijks in de kanker-, hart- en vaatziekte, dementie en alzheimerverwekkende luchtvervuiling, dagelijks in de levensduurverkortende herrie zit, verwachten dat haar volksvertegenwoordigers het juiste besluit nemen als dé krant van Amsterdam daar niet zorgvuldig over schrijft?

Hoe ik in dit onderwerp terecht kwam

In één jaar zijn het aantal vliegtuigen boven Bussum met 300% toegenomen. Het aantal klachten ook, met bijna 90%. Het is een gekmakende hoeveelheid herrie en vervuiling. Dag na dag. Dus ging ik me inlezen. Ik kwam vervolgens tot de conclusie dat Parool, krant van Amsterdam, wel heel erg eenzijdig schreef over het onderwerp.

Eerst gaf ik snedig commentaar op één artikel – een interview met de CEO van Easyjet — van de Parool “journalist” verantwoordelijk voor alle pro-Schipholstukjes, en deelde het met hem. Daarop kreeg ik geen reactie.

Drie anti-krimpartikelen in één week later, schrijf ik de hoofdredactie aan. Nadat ik die confronteer met de 20x verhouding, is de reactie:

[het is] onze journalistieke taak om een dergelijk onderwerp van diverse kanten te belichten. Naar onze mening hebben we de afgelopen maanden en jaren de nodige aandacht besteed aan geluidsoverlast, milieuschade en argumenten voor de krimp.

Uiteraard: Parool heeft de afgelopen jaren milieuschade in berichtgeving meegenomen. Voorbeelden gaf hij me niet, maar dat geloof ik wel. En het feit dat groei van Schiphol helemaal niet zo belangrijk meer is, viel jaren terug ook al eens in de krant te lezen.

Maar als je na die cijfermatige verhouding alsnog durft te beweren dat er meer dan sporadisch wordt geschreven over de nadelen van Schiphol, en dat er evenwicht is in berichtgeving, heb je een bord voor de kop ter grootte van een Airbus.

In een cruciale maand vol ingediende zienswijzen, terwijl aan de lopende bagageband nieuw onderzoeken gepubliceerd worden over de schadelijkheid van ultrafijnstof en de gezondheidsschade van geluidsoverlast (Elke dB meer geluidsoverlast = 1% meer kans op hart- en vaatziekten) is het je taak om daar over te schrijven voor een regio die daar enorm mee belast wordt.

Onthoud: er wonen 10 keer zoveel mensen in de pluimen ziekmakende ultrafijnstof van Schiphols landingsbanen dan dat er mensen in de provincie Groningen wonen. En er wordt 10x zoveel stikstof door Schiphol uitgestoten als door Tata. Die bom gaat binnenkort barsten. Kan niet anders.

Aan welke kant zal Parool, Vrij en Onverveerd, staan?

De hoop bestaat dat de gelederen naar buiten toe gesloten bleven, maar dat er intern wel degelijk iets gaat veranderen, na onze brief. Michiel en Kamilla, ik heb hoop. Niet veel, maar toch.

Wat zou Parool verder moeten doen?

Twee suggesties. Ten eerste: neem een klimaatjournalist aan, naast de duurzaamheidsjournalist Bart van Zoelen.

Eerst een fragment uit jullie krant. Het artikel waar het onderstaande een fragment van is, is geschreven door een (capabele) buitenlandjournalist. De focus is op New York. En bij die focus, daar gaat het mis. Dit is namelijk een inzetje, een kleiner onderdeel van het grotere artikel over New York:

Dit nogal grote risico voor Amsterdam wordt gedegradeerd tot een inzetje. New Amsterdam krijgt wel de ruimte, Old Amsterdam niet.

Verdorie, Parool. Dit is ook jouw stad die de komende decennia misschien gaat wegspoelen — en hoogstwaarschijnlijk heel regelmatig gaat overstromen. En wat doen jullie? Je degradeert berichten erover tot een inzetje en laat ondertussen een sprechhund voor de vliegtuiglobby eindeloos optekenen hoe slecht krimp van Schiphol wel niet is. Terwijl dat één van de grootste veroorzakers is van de zeespiegelstijging die ook jullie stad bedreigt.

Een journalist die tien jaar schreef voor het blad “Zakenreis” mag dus zijn babyboomerbubbel intact houden, terwijl hij de rest van Amsterdam onzorgvuldig voorlicht met stukjes die nét zo goed van de public affairs afdeling van Schiphol zouden kunnen komen.

Daar kan één duurzaamheidsjournalist niet tegen op. Jullie hebben geen klimaatjournalist in dienst. Neem er eentje aan. Dat gaat helpen.

Want niet één keer, in zo’n cruciale maand vol ingediende zienswijzen over de cruciale krimp van Schiphol, kan Amsterdam een duidend interview lezen met Marjan Minnesma, Johan Vollenbroek, Ties Joosten, Donald Pols, Andy Palmen of Bénédicte Ficq. Om maar eens wat voorvechters voor klimaat- en mensenrecht te noemen. Geen activisten als Extinction Rebellion of Schipholwatch aan het woord.

Niet één keer, nota bene, een interview met Channa Samkalden, die met Prakken D’Oliveira een cruciale rechtszaak voert namens bewoners voor rechtsbescherming.

Helaas. De onvoorstelbare schade die de luchtvaart Amsterdam én Nederland toebrengt, blijft grotendeels onderbelicht. Mede dankzij de selectieve blik van de journalist in kwestie.

Dat kan. Maar dan is het cruciaal dat een hoofdredactie ruimte geeft aan de andere kant van het verhaal voor Amsterdam. Cruciaal dat de hoofdredactie ook de prijs toont van “business as usual.”

Die prijs is, om maar wat te noemen, stukken Nederland terug moeten geven aan de zee.

Journalist? Of doorgeefluik?

Ik ben niet de eerste die deze windtunnelvisie bij een journalist van het Parool opvalt. Schrijver, scenarist en podcaster Rutger Lemm schreef vorig jaar in zijn nieuwsbrief:

Laten we de journalist in kwestie Herman noemen. Handig, want zo heet hij.

Herman publiceert in het jaar na deze woordenwisseling met Rutger, in die periode vol zienswijzen, het zoveelste alarmistisch stukje: een foutieve en ontkrachte studie (CBS) over de gevolgen van krimp voor de hoeveelheid (veelal slechtbetaalde en gevaarlijke) banen op Schiphol.

In de naïeve overtuiging dat hij open zal staan voor tegengeluiden, stuur ik Herman een twitterdraadje van Ties Joosten, journalist bij Follow The Money en auteur van het boek De Blauwe Fabel (een boek over de krankzinnigheid rondom KLM. Mijn lievelingsfeitje over KLM: op 163 duizend miljoen euro omzet boekten ze slechts 151 miljoen winst, (0,0009%) ondanks miljarden aan staatssteun maar inclusief vernietiging van onze rust en ons milieu. De allerslechtste investering ever.)

Het is een draadje van Ties over hoe ook Hart van Nederland deze Schiphollobbyprietpraat publiceert.

En, net als Rutger, krijg ik een afwimpeling van Herman:

Onzin, volgens Ties. Maar Herman is al weer verder, hupsend naar die schaal met hors d’oeuvres in de executive lounge boven vertrekhal 2.

Na Rutger en mij, wordt hier weer een vakbroeder, onderzoeksjournalist en auteur neerbuigend toegesproken. Ties een twitteraar noemen, lijkt me niet het toonbeeld van iemand die Schiphol kan beschrijven voor een neutraal publiek.

Maarrrr… In diezelfde mail geeft hij wel een heul mooi advies. Hetzelfde als hij vorig jaar aan Rutger gaf. De ingezondenbrievenrubriek.

(Drie keer letterwaarde)

Die rubriek mail ik. Ik hoor drie dagen niets. Dus slinger ik onze opinie op Medium. 59,000+ impressies, 550+ likes en 43 reposts later, krijg ik op maandag alsnog een mail: de opiniejournalist in kwestie werkt niet op vrijdag. Maar ik zou dinsdags wat horen. Op dinsdag hoor ik niets. Op woensdag vraag ik of het stukje nog gepubliceerd wordt.

Drie keer raden wat voor Opinie artikel het Parool publiceert op donderdag?

Tromgeroffel….

Serieus?

De uitstoot van één (1) cruise schip staat gelijk aan de uitstoot van 1 miljoen auto’s. En Amsterdam verzuipt al onder de toeristen.

Het láátste waar Amsterdam behoefte aan heeft, het láátste dat Amsterdammers waarde geeft, zijn tonnen dieselverbrandende, drijvende flats vol toeristen die gezamenlijk met ál die andere miljoenen toeristen, nog steeds slechts 4% van de Amsterdamse economie uitmaken.

Terwijl die stad een extreem groot risico loopt de komende decennia te verzuipen, en je daar óók een Opinie voor aangereikt kreeg.

Hoodredactie, nu had je de kans om een reflectie te publiceren en het initiatief weer naar je toe te trekken door te reageren op terechte zorgen van lezers over een onderwerp dat evident een snaar raakt. Maar nee: na Schiphol mag nu ook de cruiseshiplobby leeglopen over waarom die drijvende flats vooral moeten blijven varen, vervuilen, belasten.

Parool is geen doorgeefluik van Schiphol. Ze hebben gewoon geen flauw benul hoe serieus de klimaatproblematiek is voor Amsterdam en regio.

Ik realiseer me ineens dat ik nog een vuilwaterpomp moet kopen, ergens. Snel door dus, naar mijn tweede suggestie.

2. Stuur de vliegtuiglobbyist in kwestie op een lange Railrunnervakantie

Herman in de zon op een terras. Krantje lezen. Sigaartje roken. Glaasje Ricard erbij. En de wereld verder maar een beetje laten branden. (Dat zou toch fijn zijn, Herman? Geen vermaledijde berichten meer van twitteraars die je steevast moet doorverwijzen naar de brievenrubriek?)

Herman op vakantie, dus. Dan kan een klimaatjournalist als Bart Verheggen ondertussen even bijspringen. Tot er zandzakken liggen op het Spui, waarschijnlijk nog wel ergens vóór 2030.

Want een klimaatjournalist, die snapt wél wat er aan de hand is.

Zomaar wat voorbeelden van de extreme situatie waar we in zitten, die alleen maar extremer gaat worden de komende jaren:

Ik lees dit niet in het Parool. Laat staan over hoe Schiphol hier een enorme bijdrage aan levert, ten koste van onze gezondheid, onze rust, en de toekomst van onze kinderen.

Doe het, Parool. Verander. Maak de grootste vervuiler van Nederland, de (Staats!)organisatie die meestribbelt, zenuwachtig in plaats van trots. Maak van het klimaat de kern van jullie berichtgeving als het gaat over vliegen. Duik head first in de gezondheidsschade voor Amsterdammers door Schiphol, en in de gevaren voor klimaatverandering voor de regio.

Kap met die fossiele reclame, vermomd als journalistiek.

Wees weer vrij en onverveerd.

Sidney Vollmer.

— . —

P.S. Voor de mensen achter in de zaal: waarom is krimp van Schiphol ook alweer zo belangrijk?

Natuurlijk snap ik dat het krimpen van Schiphol er niet meteen voor zorgt dat Amsterdam droge voeten houdt.

Maar als wij als rijk (en verhoudingsgewijs veel vervuilender) Westen al geen stappen nemen, die zoveel andere voordelen hebben, en geen noemenswaardige nadelen, hoe kunnen we die dan van de rest van de wereld verwachten? We moeten allemaal aan de bak, like it or not.

Maar er zijn meer redenen.

Krimp van Schiphol is de enige oplossing die 1,4 miljoen bewoners meer rust geeft:

Krimp is het enige dat de enorme gezondheidsschade aan minstens zoveel miljoenen Nederlanders kan gaan inperken.

Krimp is noodzakelijk om de klimaatdoelstellingen te halen, waar we ons als land aan gecommitteerd hebben.

Krimp brengt een legale situatie voor Schiphol dichterbij.

Krimp zou zo helpen met vertrouwen herstellen in een regering die na Groningen, in het stikstofdossier, de toeslagenaffaire, de jeugdzorg en de vluchtelingencrisis wel wat vertrouwen kan gebruiken.

En aangezien de Staat voor 60% eigenaar is van Schiphol –en de gemeente Amsterdam voor 20% – zou dit nou juist een dossier moeten zijn waar de overheid snel succes kan boeken. Misschien zou een Parool-journalist eens zijn tanden er in kunnen zetten waarom de gemeente Amsterdam zich niet hard uitspreekt voor krimp, en het houdt bij een tijdelijke knip in de Weesperstraat?

Hoe dan ook. Het goede nieuws: de beweging naar krimp lijkt ingezet met het voornemen privévluchten en nachtvluchten te gaan schrappen op Schilhol. Babysteps. Maar het valt nog te bezien of na de aangekondigde “krimp” naar 440,000 vluchten niet alsnog de groei weer wordt nagejaagd.

Krimpen zou geen moment te vroeg zijn. Schiphol heeft namelijk al jaren géén natuurvergunning voor minstens 200,000 vluchten van de gefaciliteerde vluchten. En KLM, echt de allerslechtste investering in Nederland, leeft alleen nog dankzij miljarden subsidies.

En dan: de voordelen van die luchthaven. Vakantievluchten voor Nederlanders, is er zo eentje. Die zijn vervuilend. Maar ook die kunnen na krimp nog prima bestaan. Want het grootste volume passagiers op Schiphol zijn helemaal geen Nederlanders.

Dus weet je: als je perse wilt vliegen, vlieg dan. Graag iets minder. Eens in de drie jaar is een goeie richtlijn. Maar onthoud dat jouw vluchten niet het probleem zijn: 42% van de Nederlanders vliegt minder dan jaarlijks. En slechts 8% van de Nederlanders is verantwoordelijk voor 40% (!) van de Nederlandse passagiersvluchten.

Veel belangrijker nog: 40% van de Schipholpassagiers zijn transfers (Van KLM is dat zelfs bijna 70%). Dat zijn allemaal overstappende (buitenlandse!) vakantievliegers die de luchthaven niet afkomen maar ónze longen vervuilen met fijnstof, ónze natuur slopen met CO2 en stikstof en ónze oren vullen met niet aflatende takkeherrie.

Een luchthaven belangrijk voor het vestigingsklimaat? Irrelevant. Lees bijvoorbeeld dit artikel.

Toerisme is belangrijk? Welnee, zie deze klassiek geworden studie. Net als die cruise schepen trouwens: meer overlast dan opbrengst.

De bredere economie van Amsterdam, dan? Ook niet.

Schiphol moet krimpen.

En Parool moet, met minstens één hongerige klimaatjournalist erbij voor héél Amsterdam gaan schrijven. En evenwichtig. Met veeeeeel meer aandacht voor het klimaat.

Het is pompen of verzuipen.

Kies niet voor verzuipen, Parool.

Alvast bedankt, namens morgen.

--

--

Sidney Vollmer

Creative/Strategist. Focused on connecting creativity and climate. ₿ hodl’er since '12. Portfolio at sidneyvollmer.com